Fairchild Republic A-10 Thunderbolt II, znany również jako „Warthog” lub „Hog”, to amerykański samolot szturmowy, który zasłynął jako wytrzymała i bezwzględna maszyna bojowa. Zaprojektowany z myślą o bliskim wsparciu powietrznym dla jednostek naziemnych, A-10 posiada szereg unikalnych cech, które czynią go jednym z najbardziej rozpoznawalnych samolotów bojowych na świecie.
Dane Techniczne i Specyfikacja
Długość: 16,16 m
Rozpiętość skrzydeł: 17,53 m
Wysokość: 4,47 m
Masa własna: 11,321 kg
Masa startowa: 23,000 kg
Prędkość maksymalna: 706 km/h
Zasięg: 2,240 km
Pułap: 13,636 m
Załoga: Jedna osoba
Warthog jest napędzany przez dwa silniki turbośmigłowe TF34-GE-100 firmy General Electric, każdy o mocy 9,065 kN.
Uzbrojenie:
Najważniejszą cechą A-10 jest jego uzbrojenie. Najbardziej znanym elementem jest siedmiolufowe działko GAU-8 Avenger kal. 30 mm, zdolne do wystrzeliwania 3,900 pocisków na minutę.
Oprócz tego, A-10 jest zdolny do przenoszenia do 7,200 kg (16,000 funtów) mieszanej amunicji na 11 stacjach uzbrojenia – osiem pod skrzydłami i trzy pod kadłubem. To pozwala na szeroki wybór uzbrojenia, w zależności od zadania. Do wyboru są:
- Bomby: Mk-82 (500 funtów) i Mk-84 (2000 funtów), bomby o niskim i wysokim oporze, bomby kierowane laserowo i GPS.
- Pociski: AGM-65 Maverick, pociski powietrze-powietrze AIM-9 Sidewinder.
- Rakiety: Niekierowane i laserowo kierowane rakiety 2,75-calowe.
- Inne: Zapalające bomby kasetowe, amunicja o połączonym działaniu, miny, flary przeciwdziałające podczerwieni, elektroniczne przeciwdziałanie chaff, podszywki zakłócające, flary oświetlające.
Dzięki temu uzbrojeniu, A-10 jest w stanie z powodzeniem wykonywać zadania bliskiego wsparcia powietrznego, zarówno przeciwko celom naziemnym, jak i powietrznym.
Historia
A-10 został zaprojektowany podczas zimnej wojny, aby sprostać potrzebie efektywnego wsparcia naziemnego dla wojsk NATO w przypadku konfliktu z siłami pancernej Armii Radzieckiej. Fairchild Republic zostało wybrane do stworzenia tego samolotu w 1970 roku, a pierwszy lot odbył się 10 maja 1972 roku.
Od tamtej pory A-10 służył w wielu konfliktach, od operacji Pustynna Burza w 1991 roku po walki w Afganistanie i Iraku na początku XXI wieku. Mimo prób wycofania samolotu ze służby ze względu na starzenie się floty i koszty utrzymania, A-10 nadal jest aktywny, potwierdzając swoją skuteczność na polu bitwy.
Ile kosztuje a 10 Thunderbolt?
Koszt jednostkowy A-10 Thunderbolt II, zwanej „Warthog”, zgodnie z danymi z 1998 roku, wynosił około 9,8 miliona dolarów w dolarach ówczesnych. Warto jednak zauważyć, że te dane są nieaktualne i mogły się zmienić wraz z inflacją i innymi czynnikami ekonomicznymi.
Dodatkowo, koszt jednostkowy nie obejmuje kosztów utrzymania, modernizacji, zaopatrzenia w paliwo, szkolenia pilotów i innych kosztów operacyjnych, które mogą znacznie zwiększyć całkowity koszt posiadania i eksploatacji samolotu.
Wszystko to sprawia, że rzeczywisty koszt posiadania A-10 Thunderbolt II jest znacznie wyższy niż podany koszt jednostkowy.
Czy Polska Posiada Samolot A-10 Thunderbolt II?
Polska, choć dysponuje różnorodnymi samolotami bojowymi, nie posiada w swoim arsenale samolotu A-10 Thunderbolt II. Ten specyficzny model samolotu, jest wysoce ceniony za swoje zdolności do bliskiego wsparcia sił lądowych i jest używany wyłącznie przez Siły Powietrzne Stanów Zjednoczonych. Polska Siły Powietrzne natomiast operują na innych modelach samolotów, takich jak Su-22M4 i F-16 Fighting Falcon, które również spełniają różne role bojowe tym bliskie wsparcie.
Jakie są wady samolotu A-10 Thunderbolt II?
Choć A-10 Thunderbolt II, jest znany ze swojej niezwykłej wytrzymałości i zdolności do prowadzenia skutecznych misji wsparcia powietrznego, nie jest wolny od pewnych ograniczeń. Te ograniczenia wynikają głównie z jego specjalistycznego projektu i starszej technologii. Oto niektóre z nich:
- Prędkość: A-10 nie jest szybkim samolotem. Z prędkością maksymalną około 420 mil na godzinę (Mach 0,56), jest wolniejszy od większości współczesnych samolotów bojowych. To oznacza, że może mieć problemy z uniknięciem szybkich i zwinnych myśliwców lub pocisków przeciwlotniczych.
- Brak furtki powietrznej: Mimo że A-10 może przenosić pociski powietrze-powietrze AIM-9 Sidewinder, to nie jest on zaprojektowany do prowadzenia walki powietrznej. Jego główną rolą jest niszczenie celów naziemnych.
- Stare technologie: Pomimo licznych modernizacji, A-10 jest już starym samolotem. Został zaprojektowany w latach 70. XX wieku, a jego pierwszy lot miał miejsce w 1972 roku. To oznacza, że niektóre jego systemy mogą nie być na poziomie najnowszych technologii.
- Zastosowanie: A-10 jest samolotem specjalistycznym, zaprojektowanym do bliskiego wsparcia powietrznego. Nie jest tak wszechstronny jak niektóre nowoczesne wielozadaniowe samoloty bojowe.
- Koszty: Utrzymanie i modernizacja floty A-10 jest kosztowna. Ponieważ samoloty te są już stare, mogą wymagać częstych napraw i konserwacji.
Mimo tych wad, A-10 jest nadal ceniony za swoją wytrzymałość, mocne uzbrojenie i zdolność do przetrwania bezpośrednich trafień. Jest to klucz do jego długowieczności i kontynuowanego wykorzystania na współczesnym polu walki.
Inne Ciekawostki
- Ochrona pilota: Warthog jest znanym z nacisku na ochronę pilota. Kokpit jest otoczony przez „Tylnią Kadłubową Belkę Surwiwalności” (BAT – Backside Armor Tub), strukturę z tytanu zwaną „bathtub”, która jest odporna na pociski kal. 23 mm.
- Wing-loops: Skrzydła A-10 zostały zaprojektowane w taki sposób, że nawet po utracie jednej trzeciej skrzydła samolot może kontynuować lot.
- Zdolność do operowania z prowizorycznych lądowisk: A-10 został zaprojektowany z myślą o operowaniu z nieutwardzonych lądowisk, co pozwala mu na skuteczne działanie w trudnych warunkach terenowych.
A-10 Thunderbolt II jest prawdziwym testamentem amerykańskiej inżynierii wojskowej. Pomimo swojego wieku nadal jest niezastąpionym samolotem szturmowym, znanym i szanowanym przez przyjaciół i wrogów.