Super Heavy Tank T28 (późniejsze oznaczenie: T95 Gun Motor Carriage) to jeden z najbardziej imponujących i jednocześnie kontrowersyjnych projektów w historii amerykańskiej inżynierii wojskowej. Powstał w odpowiedzi na potrzebę stworzenia maszyny zdolnej do przełamywania najcięższych umocnień wroga, T28 miał być odpowiedzią na wyzwania stawiane przez niemiecką Linię Zygfryda podczas II wojny światowej.
Historia powstania T28
Projekt T28 narodził się w 1943 roku, kiedy to amerykańscy dowódcy zdali sobie sprawę, że w nadchodzących walkach o Europę będą musieli stawić czoła niemieckim umocnieniom, które były zbyt silne, by mogły być skutecznie zaatakowane przy użyciu standardowych czołgów i artylerii. Odpowiedzią na to wyzwanie miało być stworzenie pojazdu o niespotykanej dotąd sile ognia i opancerzeniu.
Prace nad T28 rozpoczęły się w 1944 roku, a prototypy były gotowe w 1945 roku. Pomimo zakończenia wojny w Europie, projekt kontynuowano, aby zbadać jego potencjalne zastosowania w przyszłych konfliktach. Ostatecznie, jedynie dwa prototypy zostały zbudowane, a dalsze prace nad czołgiem zostały przerwane, gdy okazało się, że jego mobilność i koszty produkcji sprawiają, że jest on niepraktyczny do użycia w standardowych operacjach wojskowych.
Projekt i Budowa T28
Super Heavy Tank T28 został zaprojektowany i zbudowany w Stanach Zjednoczonych. Prace nad projektem były prowadzone w kilku miejscach, jednak kluczową rolę w jego produkcji odegrała fabryka Detroit Arsenal Tank Plant, zlokalizowana w Warren, w stanie Michigan.
Detroit Arsenal Tank Plant była jedną z najważniejszych fabryk czołgów w USA podczas II wojny światowej. Była to pierwsza fabryka w Stanach Zjednoczonych, która została zbudowana specjalnie do produkcji czołgów. Zakład ten był prowadzony przez firmę Chrysler Corporation, która była głównym wykonawcą projektu T28.
Detroit Arsenal Tank Plant była odpowiedzialna za produkcję wielu różnych typów czołgów, w tym słynnych M4 Sherman i M26 Pershing. Prototypy T28 były tam również budowane i testowane, choć ostatecznie projekt nie doczekał się masowej produkcji.
T28: Forteca na Gąsienicach
Super Heavy Tank T28 wyróżnia się na tle innych maszyn wojennych nie tylko swoją masą, która wynosiła imponujące 95 ton, ale także niezwykle grubym pancerzem, który czynił go jednym z najlepiej chronionych pojazdów pancernych swojej epoki. Przednia płyta pancerza miała aż 305 mm grubości, co sprawiało, że T28 był niemalże niewrażliwy na ogień większości ówczesnych dział przeciwpancernych. Żaden inny czołg zaprojektowany podczas II wojny światowej nie mógł się pochwalić takim poziomem ochrony.
Kolejną unikalną cechą T28 była jego konstrukcja z podwójnymi gąsienicami, które miały za zadanie rozłożyć ogromny ciężar pojazdu na większą powierzchnię, co miało ułatwić poruszanie się po miękkim terenie. Mimo to, czołg był wyjątkowo powolny, osiągając maksymalną prędkość zaledwie 13 km/h. To sprawiało, że był bardziej ruchomą fortecą niż tradycyjnym czołgiem, co wyraźnie odróżniało go od innych pojazdów pancernych, które kładły większy nacisk na mobilność.
Brak wieży obrotowej to kolejny element, który czynił T28 wyjątkowym. Zamiast wieży, działo główne było zamontowane w kadłubie, co ograniczało możliwości celowania, ale jednocześnie umożliwiało zastosowanie grubszego pancerza z przodu pojazdu. Takie rozwiązanie, choć skuteczne w ochronie załogi, znacząco ograniczało elastyczność czołgu na polu bitwy.
Dane techniczne:
- Załoga: 4 osoby
- Masa: 95 ton
- Długość: 11,1 m
- Szerokość: 4,4 m
- Wysokość: 2,8 m
Uzbrojenie:
- Uzbrojenie główne: Działo 105 mm T5E1
- Uzbrojenie dodatkowe: Brak (nie posiadał wieży ani karabinów maszynowych)
Pancerz:
- Przód kadłuba: 305 mm
- Boki kadłuba: 152 mm
- Tył kadłuba: 152 mm
Napęd:
- Silnik: Ford GAF V8 o mocy 500 KM
- Prędkość maksymalna: 13 km/h
- Zasięg: 160 km
Cechy wyróżniające:
- Ochrona załogi: Wyjątkowo gruby pancerz przedni zapewniał wysoką ochronę, jednak brak wieży i ograniczona widoczność zmniejszały skuteczność bojową.
- Mobilność: Bardzo niska mobilność ze względu na ogromną masę i słaby silnik w stosunku do masy pojazdu.
- Innowacje: Unikalne podwozie z podwójnymi gąsienicami, mające na celu zmniejszenie nacisku na podłoże.
Porównanie z innymi czołgami:
Maus (Niemcy):
- Opancerzenie: Oba pojazdy miały podobnie gruby pancerz przedni, jednak Maus był cięższy i miał wieżę obrotową, co dawało mu większą elastyczność w walce.
- Uzbrojenie: Maus miał potężniejsze uzbrojenie w postaci działa 128 mm oraz pomocniczego 75 mm, co dawało mu przewagę w starciach z innymi czołgami.
- Mobilność: Oba pojazdy były bardzo powolne, ale Maus miał jeszcze niższą prędkość maksymalną, wynoszącą około 20 km/h.
IS-3 (ZSRR):
- Opancerzenie: IS-3 miał lżejszy pancerz niż T28, ale lepiej rozmieszczony, z bardziej nachylonymi płytami, co poprawiało jego zdolność do rykoszetowania pocisków.
- Uzbrojenie: IS-3 był uzbrojony w działo 122 mm, które było bardzo skuteczne w starciach z innymi czołgami, chociaż jego amunicja była również ciężka i trudna do szybkiego przeładowania.
- Mobilność: IS-3 był znacznie bardziej mobilny niż T28 z maksymalną prędkością około 40 km/h, co czyniło go bardziej użytecznym w różnych scenariuszach bojowych.
W porównaniu z innymi superciężkimi czołgami, takimi jak Maus, czy bardziej standardowymi modelami, jak IS-3, T28 pozostaje interesującym, ale raczej niepraktycznym projektem inżynieryjnym. T28 choć nigdy nie wziął udziału w boju, pozostaje symbolem ekstremalnych rozwiązań inżynieryjnych tamtych czasów i jednym z najcięższych czołgów, jakie kiedykolwiek powstały.
-
Obiekt-775, znany jako „Czołg Naleśnik”, to jedno z najciekawszych osiągnięć radzieckiej myśli inżynieryjnej. Dowiedz się, dlaczego projekt został porzucony, a technologia przetrwała w innych modelach.