Hughes H-4 Hercules, znany również jako „Spruce Goose”, to amerykańska łódź latająca zaprojektowana przez Howarda Hughesa i jego firmę Hughes Aircraft Company podczas II wojny światowej.
Został zaprojektowany jako ogromny samolot transportowy zdolny do przenoszenia dużych ładunków wojskowych, w tym żołnierzy i sprzętu, przez Ocean Atlantycki, aby wspierać działania wojenne.
Początki projektu
Podczas II wojny światowej, w latach 40., Stany Zjednoczone musiały sprostać ogromnym wyzwaniom logistycznym. Niemieckie okręty podwodne zagrażały alianckim transportom morskim, co zmuszało do poszukiwania nowych sposobów na szybki i bezpieczny przewóz wojsk i zaopatrzenia przez Atlantyk.
Henry J. Kaiser, amerykański magnat przemysłowy, zaproponował w 1942 roku budowę ogromnego samolotu, który mógłby przewozić duże ilości sprzętu wojskowego i żołnierzy. Do współpracy zaprosił Howarda Hughesa, znanego z ambitnych projektów lotniczych.
Hughes zgodził się na współpracę i rozpoczął prace nad gigantycznym samolotem. Projekt otrzymał oznaczenie Hughes H-4 Hercules. Ze względu na wojenne ograniczenia w dostępie do materiałów, zwłaszcza aluminium, Hughes postanowił zbudować samolot z drewna. Konstrukcja ta, choć uważana za ryzykowną, była jedynym dostępnym rozwiązaniem, co nadało samolotowi przydomek „Spruce Goose” (chociaż był zbudowany głównie z brzozy, nie ze świerku, jak sugeruje nazwa).
Proces budowy
Budowa Herculesa trwała znacznie dłużej, niż pierwotnie zakładano. Z powodu trudności technicznych i powojennej redukcji zapotrzebowania na takie maszyny, prace nad projektem przeciągnęły się aż do 1947 roku, czyli już po zakończeniu II wojny światowej. Hughes, słynący z dbałości o szczegóły i perfekcjonizmu, nadzorował każdy aspekt budowy. Prace były skomplikowane i kosztowne, co prowadziło do krytyki zarówno ze strony rządu, jak i opinii publicznej, które uważały, że projekt jest zbyt drogi i mało realny.
Pierwszy i jedyny lot
Pomimo opóźnień i rosnących kosztów, Howard Hughes był zdeterminowany, by udowodnić, że H-4 Hercules potrafi wznieść się w powietrze. 2 listopada 1947 roku, na wodach w pobliżu Long Beach w Kalifornii, odbył się historyczny testowy lot samolotu. Hughes sam zasiadł za sterami maszyny. Choć lot był krótki – trwał 30 sekund, a samolot osiągnął wysokość około 21 metrów (70 stóp) – był to dowód na to, że gigantyczna konstrukcja była zdolna do latania. To było jedyne wzniesienie się Herculesa w powietrze.
Po tym locie, projekt został ostatecznie porzucony. Wraz z zakończeniem wojny i zmianą priorytetów w sektorze lotniczym, nie było dalszej potrzeby budowania tego typu gigantycznych maszyn transportowych.
Dziedzictwo
Choć Hughes H-4 Hercules nigdy nie wszedł do masowej produkcji ani nie wziął udziału w operacjach wojskowych, pozostaje symbolem innowacji i odwagi technologicznej. W swoich czasach był największym samolotem pod względem rozpiętości skrzydeł (97,5 metra), a jego konstrukcja i możliwości były przedmiotem podziwu.
Po latach, Hercules został przetransportowany do Evergreen Aviation Museum w McMinnville, w stanie Oregon, gdzie dziś można go zobaczyć i podziwiać jako pomnik niezwykłych czasów, w których granice ludzkiej wyobraźni i technologii były ciągle przesuwane.
Howard Hughes, mimo kontrowersji wokół projektu, udowodnił, że marzenia o podboju nieba i tworzeniu maszyn większych niż życie są możliwe.
Dane Techniczne
Oto podstawowe dane techniczne Hughes H-4 Hercules:
- Typ: Łódź latająca, samolot transportowy
- Producent: Hughes Aircraft Company
- Projektant: Howard Hughes
- Załoga: 3 osoby (pilot, drugi pilot, inżynier pokładowy)
Wymiary:
- Rozpiętość skrzydeł: 97,54 m (319 stóp 11 cali) – największy samolot pod względem rozpiętości skrzydeł w historii
- Długość: 66,65 m (218 stóp 6 cali)
- Wysokość: 24,18 m (79 stóp 4 cale)
- Powierzchnia skrzydeł: 1 061 m² (11 430 stóp kwadratowych)
Masa:
- Masa własna: 113 399 kg (250 000 funtów)
- Maksymalna masa startowa: 181 436 kg (400 000 funtów)
Napęd:
- Silniki: 8 × Pratt & Whitney R-4360 Wasp Major (piston engines) o mocy 3000 KM każdy
- Całkowita moc: 24 000 KM (18 000 kW)
Osiągi:
- Prędkość maksymalna: 378 km/h (235 mil/h)
- Zasięg: 4 800 km (3 000 mil)
- Pułap operacyjny: 6 900 m (22 500 stóp)
Pojemność ładunkowa:
- Maksymalna ładowność: Około 60 ton (120 000 funtów)
- Pasażerowie: Mogła przewozić do 750 żołnierzy lub 2 czołgi Sherman na pokładzie.
Hughes H-4 Hercules został zaprojektowany jako niezwykle duża maszyna, z możliwością przewożenia ogromnych ładunków, co było kluczowe w kontekście działań wojennych. Pomimo że samolot wzbił się w powietrze tylko raz, jego imponujące dane techniczne pokazują, jak ambitny był to projekt.
Ciekawostki:
- Największy samolot drewniany w historii: H-4 Hercules jest największym samolotem, jaki kiedykolwiek zbudowano z drewna.
- Koszt i czas budowy: Projekt powstawał przez ponad pięć lat. Prace rozpoczęto w 1942 roku, a samolot został ukończony dopiero w 1947 roku. Koszt budowy wyniósł około 23 miliony dolarów (co odpowiada współczesnej kwocie ponad 200 milionów dolarów).
- Howard Hughes – pilot testowy: Howard Hughes, słynący z pasji do latania, sam zasiadł za sterami Herculesa podczas jego jedynego lotu. Choć miał do dyspozycji doświadczonych pilotów, postanowił osobiście pilotować gigantyczną maszynę, udowadniając, że jest ona w stanie wznieść się w powietrze.
- Nazwa „Spruce Goose”: Przydomek „Spruce Goose” (dosłownie „Świerkowa Gęś”) jest mylący, ponieważ samolot został głównie zbudowany z brzozy, a nie ze świerku. Hughes nie lubił tej nazwy i uważał ją za lekceważącą, wolał odnosić się do samolotu jako „H-4 Hercules”.
- Eksperymentalne rozwiązania techniczne: Hughes H-4 Hercules miał wiele zaawansowanych rozwiązań technicznych, które były pionierskie jak na swoje czasy, np. wielkie śmigła napędzane przez silniki Pratt & Whitney R-4360, które zapewniały ogromną moc konieczną do podniesienia tak masywnej maszyny.
- Eksponat w muzeum: Po zakończeniu budowy Hercules nie był już używany, ale przez lata był przechowywany w specjalnym hangarze. W 1980 roku został przetransportowany do Evergreen Aviation & Space Museum w McMinnville, w stanie Oregon, gdzie można go podziwiać do dziś.
- Hughes nie pozwolił go zezłomować: Przez prawie trzy dekady po locie Hughes finansował przechowywanie samolotu, wydając miliony dolarów rocznie na utrzymanie H-4 Herculesa w stanie gotowości, pomimo że nigdy więcej nie wzbił się w powietrze.
-
B-52 Stratofortress to bombowiec strategiczny, który od ponad 60 lat służy jako filar amerykańskiej potęgi lotniczej. Dowiedz się, jak powstał, jakie są jego kluczowe specyfikacje i dlaczego wciąż jest niezastąpiony w XXI wieku.