GBU-57 to nie zwykła bomba. Ten 14-tonowy potwór potrafi zburzyć cele ukryte pod 200 stopami zbrojonego betonu, wywołując miniaturowe trzęsienie ziemi. Sprawdź, jak działa najpotężniejsza bomba penetrująca w arsenale USA.
Co to jest GBU-57 MOP?
GBU-57 Massive Ordnance Penetrator (MOP) to strategiczna bomba penetrująca zaprojektowana do niszczenia silnie ufortyfikowanych celów podziemnych.
- Masa: ~13 600 kg
- Długość: 6,2 m
- Średnica: 0,8 m
- Głowica bojowa: 2 270 kg materiału wybuchowego
- Materiał: specjalny stop ferromagnetyczno-kobaltowy
- Nawigacja: GPS + układ inercyjny
- Sterowanie: 4 kratownicowe stateczniki
Ponad 80% masy stanowi opancerzona obudowa – to konstrukcja zaprojektowana wyłącznie z myślą o maksymalnej penetracji.
Jak działa GBU-57? Etapy działania
- Zrzut z B-2 Spirit – bomba wypuszczana z dużego pułapu przez bombowiec stealth.
- Korekcja toru lotu – INS i GPS oraz aktywne stery umożliwiają dokładne naprowadzanie.
- Penetracja celu – masa 30 000 funtów generuje energię kinetyczną zdolną przebić nawet 200 stóp zbrojonego betonu.
- Opóźniona detonacja – podwójny system zapalników (przeciążeniowy i czasowy) zapewnia eksplozję głęboko pod ziemią.
Efekt: precyzyjne zniszczenie bunkrów, silosów, centrów dowodzenia lub podziemnych laboratoriów.
MOP kontra MOAB – najczęstsze nieporozumienie
Wielu myli GBU-57 z GBU-43 MOAB (Mother of All Bombs). Obie są duże, ale ich przeznaczenie różni się diametralnie:
- MOAB: 21 600 funtów, detonacja nad ziemią, efekt fali uderzeniowej,
- MOP: 30 000 funtów, detonacja głęboko pod ziemią, maksymalna penetracja.
MOAB niszczy powierzchnię, MOP likwiduje cele ukryte.
Budowa GBU-57 – stal i precyzja
Bomba wygląda jak smukła rakieta, ale jest dziełem precyzyjnej inżynierii:
- Obudowa: stal hartowana, odporna na ekstremalne uderzenia
- Stateczniki: kratownicowe, aktywnie sterowane w locie
- Zapalnik i głowica: umieszczone w układzie przednio-tylnym, z zapalnikiem nosowym i detonatorem ogonowym
Całość ma długość odpowiadającą wysokości dwupiętrowego budynku.
B-2 Spirit i GBU-57
Ze względu na rozmiar, masę i wymagania operacyjne, GBU-57 może być przenoszona wyłącznie przez bombowiec strategiczny B-2 Spirit. Żaden inny samolot nie ma ani odpowiednio dużej ładowni, ani technologii stealth niezbędnej do wykonania takiej misji.
B-2 może zabrać maksymalnie dwie sztuki GBU-57 w wewnętrznych komorach bombowych, pozostając niewidoczny dla radarów i zapewniając precyzyjne uderzenie na wysoce chroniony cel.
Ile kosztuje ta broń?
- Koszt rozwoju: 400–500 mln USD
- Cena jednostkowa: ~3,5 mln USD
Dla porównania:
- GBU-28: ok. 150 000 USD
- BLU-109: ok. 84 000 USD
To cena za broń, która może przeniknąć 60 metrów betonu i trafić dokładnie tam, gdzie trzeba.
Historia użycia bojowego GBU-57
Do czerwca 2025 roku nie odnotowano oficjalnie żadnego przypadku bojowego użycia GBU-57. Bomba ta była zarezerwowana na sytuacje ekstremalne – jej przeznaczeniem są cele tak głęboko ukryte, że nie da się ich zniszczyć innymi środkami konwencjonalnymi.
Uderzenie na Iran: debiut bojowy GBU-57
W nocy 22 czerwca 2025 roku, zgodnie z oficjalnymi informacjami Białego Domu, USA przeprowadziły precyzyjny atak na podziemny kompleks nuklearny Fordow w Iranie. Zrzucając dwanaście GBU-57 z bombowców B-2, Amerykanie uderzyli w obiekt ukryty głęboko pod 900-metrową górą.
Równocześnie marynarka USA odpaliła 30 pocisków Tomahawk w stronę celów w Natanz i Isfahanie. Fordow był wcześniej uznawany za niemożliwy do zniszczenia bez użycia broni jądrowej – do czasu tego uderzenia.
Ciekawostki o GBU-57
- Nie ma silnika: bomba nie potrzebuje napędu – wystarczy grawitacja i precyzyjna aerodynamika.
- Waga porównywalna z T-72: waży tyle, co średni czołg podstawowy.
- 80% masy to obudowa: to nie klasyczna bomba – to stalowy taran z ładunkiem wybuchowym w środku.
- Powstała w tajemnicy: projekt rozwijano w warunkach wysokiego utajnienia przez kilka lat.
Podsumowanie – precyzyjna siła XXI wieku
GBU-57 MOP to nie tylko ciężka bomba. To narzędzie chirurgicznego uderzenia, zaprojektowane do niszczenia najbardziej niedostępnych celów. W dobie precyzyjnych misji i podziemnych instalacji, taka broń wciąż ma ogromne znaczenie.
Na zakończenie, poniżej znajdziesz video z kanału AiTelly (ponad 1,5 mln subskrybentów) zatytułowany How a Bunker Buster Bomb Works?. Materiał w przystępnej formie obrazuje, jak ta wyjątkowa broń przemieszcza się przez grunt i trafia w ukryte głęboko cele z niezwykłą precyzją.
-
Czy rzeczywiście jest niewidzialny dla radarów? Jak wygląda jego uzbrojenie i operacje bojowe? Przygotuj się na wgląd w jedną z najbardziej zaawansowanych maszyn w historii lotnictwa wojskowego.