F-100 Super Sabre to pierwszy myśliwiec USA, który przekroczył prędkość dźwięku w locie poziomym. Był kluczowym elementem amerykańskiej potęgi powietrznej w czasach zimnej wojny. Szybki, uzbrojony po zęby i o agresywnym wyglądzie, który sprawiał, że każdy młody pilot chciał nim latać. Ale czy rzeczywiście był tak wspaniały, jak go malowano?
Historia powstania
Pod koniec lat 40. XX wieku North American Aviation szukało następcy legendarnego F-86 Sabre. Pentagon wymagał od nowej maszyny zdolności do lotu z prędkością naddźwiękową w locie poziomym, większej manewrowości oraz możliwości operowania na dużych wysokościach, aby skuteczniej przeciwdziałać zagrożeniom ze strony radzieckich myśliwców i bombowców. Efektem prac był F-100 Super Sabre, który odbył swój dziewiczy lot 25 maja 1953 roku. Już rok później wszedł do służby w USAF, stając się podstawowym myśliwcem taktycznym Stanów Zjednoczonych.
Dane techniczne
- Napęd: Silnik turboodrzutowy Pratt & Whitney J57-P-21A
- Prędkość maksymalna: ~1 390 km/h (Mach 1.3)
- Zasięg: 3 210 km (z dodatkowymi zbiornikami paliwa)
- Uzbrojenie: 4 działka M39 20 mm, rakiety niekierowane, bomby konwencjonalne, później uzbrojenie nuklearne
- Załoga: 1 pilot
Cechy szczególne
F-100 miał smukłą sylwetkę i charakterystyczne skośne skrzydła, które poprawiały jego osiągi przy dużych prędkościach. Dzięki nim samolot osiągał większą stabilność w locie naddźwiękowym, jednak zmniejszały one zdolności manewrowe przy niższych prędkościach, co czyniło go bardziej wymagającym podczas walk powietrznych. Był trudny w pilotażu – jego tendencja do gwałtownej utraty sterowności podczas startu i lądowania sprawiła, że zyskał przydomek „The Widowmaker” (Twórca Wdów). Pomimo tego, stał się pierwszym myśliwcem, który wszedł do służby w naddźwiękowej erze i otworzył nowy rozdział w historii lotnictwa.
Operacje i ciekawostki
- Pierwszy myśliwiec USAF z naddźwiękowym lotem poziomym – F-100 był pionierem ery naddźwiękowych myśliwców w USA.
- Problemy techniczne – Wczesne modele F-100 miały problemy z wytrzymałością strukturalną, co prowadziło do katastrof podczas lotu.
- Wojna w Wietnamie – F-100 pełnił rolę wsparcia powietrznego i eskorty bombowców, wykonując ponad 360 000 misji bojowych.
- Thunderbirds – Zespół akrobacyjny Sił Powietrznych USA latał na F-100 przez dekadę, prezentując jego niezwykłe możliwości manewrowe.
- Testy nuklearne – F-100 został dostosowany do przenoszenia bomb jądrowych jako część strategii odstraszania w czasach zimnej wojny.
- Eksport i użycie przez inne kraje – Poza USA, F-100 służył w siłach powietrznych Francji, Danii, Turcji i Tajwanu, często pozostając w służbie przez dekady.
Losy i zachowane egzemplarze
Po zakończeniu służby w USAF F-100 trafił do jednostek rezerwowych oraz sił powietrznych sojuszniczych państw, takich jak Francja, Dania i Tajwan. Ostatecznie został wycofany z aktywnej służby na początku lat 80. XX wieku. Dziś kilka egzemplarzy można podziwiać w muzeach lotnictwa na całym świecie, m.in. w National Museum of the United States Air Force w Dayton, Ohio oraz w Smithsonian National Air and Space Museum w Waszyngtonie. Niektóre maszyny nadal są wykorzystywane w testach i jako cele powietrzne dla nowoczesnych systemów uzbrojenia.
Podsumowanie
North American F-100 Super Sabre to klasyk ery odrzutowców – szybki, śmiercionośny i wymagający. W porównaniu do F-86 Sabre miał znacznie większą prędkość i mocniejszy silnik, ale był trudniejszy w pilotażu. Z kolei w zestawieniu z radzieckim MiG-19 miał przewagę w prędkości maksymalnej, ale ustępował mu w zwrotności na małych wysokościach. Choć nie był doskonały, otworzył drzwi do nowoczesnego lotnictwa myśliwskiego. Po latach służby został zastąpiony przez F-4 Phantom, ale jego miejsce w historii lotnictwa pozostaje niezaprzeczalne.
Youtube
Miło nam, że przeczytałaś/eś ten artykuł do końca! Chcesz więcej takich treści?
Obserwuj nas w Google News!
Warto też zobaczyć!
-
Republic F-84 Thunderjet to jeden z pierwszych amerykańskich myśliwców odrzutowych, który odegrał kluczową rolę w wojnie koreańskiej i strategii NATO. Poznaj historię, dane techniczne i ciekawostki o tej legendarnej maszynie!