Republic F-84 Thunderjet to jeden z pierwszych amerykańskich myśliwców odrzutowych, który znacząco wpłynął na rozwój lotnictwa wojskowego. Mimo trudnych początków, stał się solidną i wszechstronną maszyną bojową. Jak wyglądała jego historia i dlaczego przeszedł do legendy?
Historia powstania
Prace nad F-84 rozpoczęły się w 1944 roku w Republic Aviation, jeszcze przed zakończeniem II wojny światowej. Konstrukcja miała być odpowiedzią na rosnące zapotrzebowanie na nowoczesne myśliwce odrzutowe dla USAAF. Pierwszy prototyp, XP-84, odbył swój dziewiczy lot 28 lutego 1946 roku. Wczesne wersje borykały się z problemami technicznymi, jednak dzięki modernizacjom model F-84E i jego następcy stały się podstawą amerykańskich sił powietrznych w latach 50.
Dane techniczne
- Silnik: Allison J35-A-17 turboodrzutowy
- Prędkość maksymalna: około 960 km/h
- Zasięg: do 1600 km (z dodatkowymi zbiornikami)
- Uzbrojenie: 6 karabinów maszynowych M3 kal. 12,7 mm, możliwość przenoszenia bomb i rakiet
- Załoga: 1 pilot
Cechy szczególne
F-84 charakteryzował się prostą, ale wytrzymałą konstrukcją. Początkowe trudności z osiągami i niezawodnością zostały rozwiązane w późniejszych wersjach. Thunderjet był jednym z pierwszych myśliwców przystosowanych do przenoszenia bomb nuklearnych, co uczyniło go ważnym elementem amerykańskiej strategii odstraszania w okresie Zimnej Wojny.
Porównanie z innymi myśliwcami epoki
W porównaniu do F-86 Sabre i MiG-15, F-84 był mniej zwrotny i nie sprawdzał się najlepiej w walce powietrznej. Jego atutem była natomiast stabilność oraz duży udźwig uzbrojenia, dzięki czemu świetnie nadawał się do ataków na cele naziemne. W czasie wojny koreańskiej wykorzystywano go głównie jako szybki bombowiec taktyczny.
Modernizacje i wersje
- F-84G – pierwszy amerykański myśliwiec zdolny do przenoszenia bomb jądrowych.
- F-84F Thunderstreak – ulepszona wersja z poprawioną aerodynamiką i lepszymi osiągami.
- RF-84F Thunderflash – wariant rozpoznawczy wyposażony w kamery zamiast uzbrojenia.
Udział w misjach NATO
Thunderjet był szeroko wykorzystywany przez siły powietrzne NATO. Poza USA służył także we Francji, Belgii, Włoszech i innych krajach sojuszniczych. Jego wszechstronność sprawiła, że stał się ważnym elementem systemu odstraszania w Europie podczas Zimnej Wojny.
Nietypowe zastosowania
F-84 brał udział w kilku unikalnych projektach:
- Program FICON – wykorzystywanie Thunderjetów jako „parazytów” przenoszonych pod bombowcami B-36 w celu zwiększenia ich zasięgu.
- Pierwsze testy tankowania w powietrzu – F-84 był jednym z pierwszych odrzutowców testujących tę technologię.
Anegdoty i ciekawostki
- Piloci często narzekali na skomplikowany start F-84, zwłaszcza przy pełnym obciążeniu.
- W jednym z eksperymentów F-84 został wystrzelony z pokładu bombowca B-36, co miało umożliwić strategiczne ataki w głąb terytorium wroga.
- Samolot uczestniczył w testach katapultowania się przy dużych prędkościach, co pomogło w udoskonaleniu systemów ratunkowych.
Zachowane egzemplarze i muzea
Do dziś zachowało się wiele egzemplarzy F-84, które można zobaczyć w muzeach na całym świecie:
- National Museum of the United States Air Force (Ohio, USA) – prezentuje wersje F-84E i F-84F.
- Smithsonian National Air and Space Museum (USA) – posiada egzemplarz F-84 w kolekcji historycznych samolotów wojskowych.
- Musée de l’Air et de l’Espace (Francja) – eksponuje jedną z wersji używanych przez NATO.
- Royal Air Force Museum (Wielka Brytania) – prezentuje egzemplarz F-84 jako część ekspozycji Zimnej Wojny.
- Polskie Muzeum Lotnictwa (Kraków, Polska) – choć nie posiada F-84, można tam zobaczyć inne odrzutowce z tej epoki.
Podsumowanie
Republic F-84 Thunderjet może nie był najzwinniejszym myśliwcem swoich czasów, ale zyskał reputację solidnej i wszechstronnej maszyny bojowej. Stał się fundamentem dla późniejszych konstrukcji i odegrał kluczową rolę w rozwoju lotnictwa odrzutowego. Jego wpływ na historię lotnictwa pozostaje niezaprzeczalny!
Youtube
Miło nam, że przeczytałaś/eś ten artykuł do końca! Chcesz więcej takich treści?
Obserwuj nas w Google News!
Warto też zobaczyć!
-
F-14 Tomcat to nie tylko legenda Marynarki Wojennej USA, ale i bohater kinowego hitu „Top Gun” z Tomem Cruisem.