Lotnictwo obfituje w eksperymenty, które miały zmienić zasady gry, ale zamiast tego pozostały jedynie ciekawostkami. Jednym z najbardziej niezwykłych i tajemniczych projektów w historii lotnictwa jest DeKellis-Olson Air Truck – sześciopłatowy samolot transportowy, który wyglądał, jakby został zaprojektowany bez pomocy zasad aerodynamiki. Co stało za tą nietypową konstrukcją i dlaczego nigdy nie odniósł sukcesu? Zapraszamy do poznania jego historii!
Narodziny niezwykłego projektu
DeKellis-Olson Air Truck powstał w Stanach Zjednoczonych w latach 40. lub 50. XX wieku. Jak sama nazwa wskazuje, jego twórcami byli inżynierowie DeKellis i Olson, którzy najwyraźniej chcieli stworzyć samolot zdolny do przewożenia ciężkich ładunków na stosunkowo krótkich dystansach. Ich wizja polegała na wykorzystaniu nadmiaru powierzchni nośnej w postaci trzech par skrzydeł, co miało umożliwić start z minimalnym rozbiegiem.
Inspiracją mogły być wczesne eksperymenty z wielopłatowcami, szczególnie brytyjskim Bristol T.B.8 i niemieckim Fokker V.8, które miały zapewniać ogromną siłę nośną. Jednak w epoce, gdy dominowały bardziej zoptymalizowane konstrukcje dwupłatowe i jednopłatowe, pomysł budowy sześciopłatowca wydawał się anachronizmem.
Konstrukcja – czy sześć skrzydeł to dobry pomysł?
Główną cechą Air Trucka był jego nietypowy układ sześciopłatowy – trzy pary skrzydeł ułożone jedna nad drugą, połączone za pomocą kratownicowych wsporników. Skrzydła były rozmieszczone w równych odstępach, co miało zapewnić maksymalną siłę nośną. Jednak takie rozwiązanie generowało ogromny opór powietrza i mogło prowadzić do poważnych problemów z manewrowością.
Pozostałe elementy samolotu były stosunkowo standardowe:
- Silnik: gwiazdowy, chłodzony powietrzem (dokładne dane techniczne pozostają nieznane),
- Kadłub: krótki, przysadzisty, przypominający bardziej ciężarówkę niż klasyczny samolot transportowy,
- Podwozie: klasyczne, z dużymi kołami i dodatkowym kółkiem ogonowym.
Przeznaczenie i potencjalne zastosowania
Air Truck miał być samolotem transportowym o krótkim rozbiegu, prawdopodobnie przeznaczonym do:
- transportu ładunków na trudnym terenie,
- zastosowań rolniczych (np. oprysków upraw),
- przenoszenia zaopatrzenia na odległe obszary.
Jego konstrukcja sugeruje, że mógł mieć niszowe zastosowania, ale nie pasował do kierunku, w jakim rozwijało się lotnictwo transportowe. W epoce, gdy pojawiały się coraz bardziej zaawansowane samoloty jednopłatowe, takie jak Douglas DC-3 czy Lockheed C-130 Hercules, DeKellis-Olson Air Truck wyglądał jak relikt z innej epoki.
Czy kiedykolwiek latał?
Nie ma dowodów na to, że Air Truck kiedykolwiek wzbił się w powietrze. Najbardziej prawdopodobne scenariusze to:
- Testy naziemne zakończyły się niepowodzeniem, np. z powodu problemów z kontrolą samolotu.
- Projekt został porzucony przed pierwszym lotem z powodu kosztów lub braku zainteresowania.
- Samolot wzbił się na krótką chwilę, ale nie spełniał oczekiwań i nie przeszedł dalszych testów.
Niezależnie od przyczyny, Air Truck nigdy nie trafił do produkcji i pozostał jedynie zapomnianym eksperymentem.
Dlaczego projekt się nie powiódł?
Air Truck miał kilka zasadniczych problemów, które mogły przekreślić jego szanse na sukces:
- Zbyt duży opór powietrza – sześć skrzydeł oznaczało ekstremalne straty energii.
- Problemy z manewrowością – tak duża powierzchnia nośna mogła powodować trudne do przewidzenia zachowania w locie.
- Krótki kadłub i nieproporcjonalna masa – mogły prowadzić do problemów ze stabilnością.
- Brak zainteresowania rynkowego – w latach 50. i 60. pojawiały się lepsze i bardziej praktyczne samoloty transportowe.
Dziedzictwo i znaczenie
DeKellis-Olson Air Truck pozostał jedynie ciekawostką lotniczą, ale jego historia pokazuje, jak odważne (lub szalone) mogą być niektóre pomysły inżynieryjne. Dziś jest on symbolem eksperymentów, które nigdy nie zdobyły nieba, ale wciąż fascynują pasjonatów lotnictwa.
Czy gdyby projekt dopracowano, mógłby odnieść sukces? A może był skazany na porażkę od początku? Jedno jest pewność – to jeden z najbardziej niezwykłych samolotów, jakie kiedykolwiek powstały!
-
Był większy, potężniejszy i głośniejszy niż jakikolwiek inny samolot swoich czasów. Tupolew ANT-20 Maksym Gorki miał nie tylko imponować, ale także szerzyć sowiecką propagandę z nieba. Odkryj jego niezwykłe dzieje!